पवन मुक्तासन

आसन :पूर्वस्थिती -शयनस्थिती

१) श्वास घेत दोन्ही पाय वर उचलून द्विपाद उत्तानपादासनाच्या  अवस्थेत या .

२)दोन्ही पाय गुडघ्यात वाकवून त्यांची घडी करून पोटावर ठेवा . दोन्ही पायांचे गुडघे व चवडे एकमेकांना जुळवून ठेवा .

३)दोन्ही हातांनी पायांना घट्ट मिठी मारा व पायांच्या आधाराने पोट दाबून ठेवा .

४)मान वाकवून डोके वर उचला व हनुवटी दोन गुडघ्यांच्या मध्ये दाबून बसवा .संथ श्वसन करीत स्थिर राहा .

या उलट दिशेने आसन  सोडणे .

वेळ :

फायदे :पोटावर पद्धतशीर व चांगला दाब आल्याने मोठ्या आतड्यातील वायू गुददवाराच्या मार्गाने बाहेर पडतो .यामुळे पचनक्रिया सुधारते व शौचाला साफ होते .

काळजी:

पोटातील शस्त्रक्रिया,हर्निया या अन्य पचनाचे विकार मूळव्याध असणाऱ्यांनी तज्ञांचा सल्ल्याशिवाय करू नये . तसेच गर्भवती महिलांनी याचा अभ्यास करू नये .